“Η κριτική διάσταση της αρχιτεκτονικής δημιουργίας: εγγύτητα και απόσταση”
Συζήτηση με τους Αρχιτέκτονες Δημήτρη και Σουζάνα Αντωνακάκη
Mε τη συζήτηση μεταξύ των αρχιτεκτόνων Δημήτρη και Σουζάνας Αντωνακάκη και της δημοσιογράφου Μαργαρίτας Πουρνάρα ολοκληρώθηκε ο εφετινός κύκλος εκδηλώσεων με τίτλο «Καταθέσεις Πολιτισμού», που οργανώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων του Κεντρικού Καταστήματός της.
«Η κριτική διάσταση της αρχιτεκτονικής δημιουργίας: εγγύτητα και απόσταση» ήταν το θέμα της συζήτησης με τους δύο διαπρεπείς αρχιτέκτονες, οι οποίοι με το έργο τους έχουν αφήσει έντονο το στίγμα τους στη νεοελληνική αρχιτεκτονική δημιουργία τα τελευταία 50 χρόνια. Ιδρυτές του Εργαστηρίου 66 και τιμημένοι με δεκάδες ελληνικά και διεθνή βραβεία, οι δύο αρχιτέκτονες εντάσσονται στη μακρά παράδοση των σημαντικών μεταπολεμικών δημιουργών, που ξεκινά από τον Πικιώνη και τον Μιχελή και καταλήγει στον Αλέξανδρο Τομπάζη.
Η συζήτηση ξεκίνησε από τα πρώτα τους ερεθίσματα, τις μορφές και τα σχήματα που επηρέασαν το έργο τους κατά τα πρώτα βήματα της κοινής πορείας τους, τη δεκαετία του ΄60. Ο μυθολογικός Λαβύρινθος και οι αρχαϊκές κατοικίες, με τη λιτή και σοφά μελετημένη διάταξη, αλλά και οι παραδοσιακοί οικισμοί της Ύδρας και της Μακρυνίτσας διαμόρφωσαν την αντίληψή τους για το πώς πρέπει να σχεδιάζεται μια σύγχρονη κατοικία.
Σύμφωνα με τους δύο αρχιτέκτονες, κάθε σπίτι οφείλει να επιδρά θετικά στον ψυχισμό των ενοίκων του, αλλά και να δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για το κοινωνικό σύνολο, να εξυπηρετεί δηλαδή το δημόσιο συμφέρον και να προκαλεί μια αίσθηση κοινής ωφέλειας με την παρουσία και το σχεδιασμό του.
Η συζήτηση προχώρησε με αναφορά σε εμβληματικά έργα του ζεύγους Αντωνακάκη, όπως η οικία Ζάννα στου Φιλοπάππου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου, η πολυκατοικία της οδού Εμ. Μπενάκη στην Αθήνα, το κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο, η ανάπλαση της Πλατείας Κολωνακίου στην Αθήνα, τη Βιβλιοθήκη της ΑΣΚΤ και τόσα άλλα.
Η σχέση του μέσου Έλληνα με την αρχιτεκτονική και κάποιες συμβουλές προς νέους αρχιτέκτονες έδωσαν την ευκαιρία στη Μαργαρίτα Πουρνάρα να αναδείξει μερικές ακόμη πτυχές της προσωπικότητας των δύο καλεσμένων της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ο σεβασμός προς το δημόσιο χώρο είναι ένα πολύ βασικό στοιχείο της διαπαιδαγώγησης των νέων ανθρώπων, τόνισαν οι δύο αρχιτέκτονες, και γι΄αυτό το λόγο διατύπωσαν την άποψη ότι το κράτος θα ήταν χρήσιμο να εντάξει κάποιες βασικές αρχές της Αρχιτεκτονικής στη βασική εκπαίδευση.
Όπως επεσήμανε στο τέλος της συζήτησης ο Δημήτρης Αντωνακάκης, επαναλαμβάνοντας μια φράση που έχει πει ο φίλος του, σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου, «τους καλλιτέχνες και τους αρχιτέκτονες τους χρειαζόμαστε για την ευθραυστότητά τους».